مصرف نمایشی (Conspicuous Consumption) است. این مفهوم به خوبی توضیح میدهد که چرا افراد کالاها و خدماتی را میخرند که هدف اصلی از خرید آنها، نمایش ثروت و جایگاه اجتماعی است، نه رفع نیازهای اولیه.
تاریخچه مفهوم
تورستین وبلن، اقتصاددان و جامعهشناس آمریکایی، اولین بار این اصطلاح را در کتاب خود به نام «نظریه طبقه مرفه» در سال ۱۸۹۹ مطرح کرد. او در این کتاب به بررسی رفتارهای طبقه ثروتمند جامعه پرداخت و نشان داد که مصرف لوکس و غیرضروری، راهی برای تثبیت و نمایش جایگاه اجتماعی آنهاست.
مصرف نمایشی چه ویژگیهایی دارد؟
- هدف اصلی، نمایش ثروت: برخلاف خرید عادی که برای رفع نیاز است، در مصرف نمایشی هدف اصلی اثبات موفقیت مالی به دیگران است.
- خرید کالاهای لوکس و کمیاب: این رفتار معمولاً شامل خرید اقلامی میشود که گرانقیمت، منحصر به فرد یا به طور گسترده برای طبقات پایینتر جامعه غیرقابل دسترس هستند.
- تأثیر بر هویت اجتماعی: این نوع مصرف به افراد کمک میکند تا هویت و جایگاه اجتماعی خود را در گروه یا جامعهای که به آن تعلق دارند، تقویت کنند.